Beleidsplan van de Gorechtkerk Beleidsplan van de Gorechtkerk


DE GORECHTKERK: GELOVEN MET PERSPECTIEF








Dit beleidsplan is een door de kerkenraad en de gemeente een goedgekeurd concept dat we, samen met taak- en andere groepen in de gemeente verder zullen ontwikkelen.

Concept beleidsplan Gorechtkerk 2018 – 2022

Gemeenteavond 13 februari 2019
 

  1. Geloven met Perspectief

Inleiding
Als het woord ‘beleidsplan’ in de kerkelijke gemeente valt, kan dat doorgaans niet op een enthousiast onthaal rekenen. Het opstellen en vormgeven van een beleidsplan wordt niet zelden als saai, tijdrovend en, onuitgesproken, onnodig gevonden. ‘Het verdwijnt, nadat het is geschreven, toch weer in een lade’, is een niet hardop geuite opinie in kerkelijk Nederland.

Nu moet gezegd, dat een beleidsplan inderdaad wel eens de indruk wekt een weinig inspirerend document te zijn, een opsomming van wat er gebeurt in een gemeente, maar zonder dat er richting wordt gewezen waar een gemeente nu eigenlijk naar op weg is.

Hoe maak je dan van een beleidsplan een inspirerend document, waarmee je als gemeente aan de slag kunt gaan? Want of je het belang van een beleidsplan erkent of niet, de kerkorde verplicht iedere gemeente om zich erover te buigen. En dat is op zich een goede richtlijn, want het houdt de vraag levend, wie we als gemeente zijn of willen zijn, wat we doen (of laten), waar we ons in het kerkenwerk in het bijzonder op willen richten, hoe we functioneren in onze samenleving en welke gedachten we hebben over de toekomst van onze kerkgemeenschap.

Ook de Gorechtkerk staat dit jaar voor de uitdaging om opnieuw een beleidsplan op te stellen. De vraag is hoe we dat zullen gaan vormgeven. Het beleidsplan dat er ligt, bedoeld voor de periode tussen 2013 – 2017 en met de fraaie titel ‘Gorechtkerk: plaats van ontmoeting’, ziet er, qua vormgeving en inhoud, degelijk en goed beargumenteerd uit. Kunnen we dit document enigszins bijstellen of moeten we uitzien naar een beleidsplan, waarin we de handel en wandel van de Gorechtkerk op een nieuwe wijze beschrijven?

In onze voorbereidende gesprekken kwamen we tot de conclusie, dat de tijd en de context van onze gemeente en de kerk in het algemeen, sinds 2013 al weer dusdanig zijn veranderd, dat een nieuwe verwoording van visie en beleid, naar ons idee, toch wenselijk zou zijn.

Daarbij hopen we vooral, dat we met het hernieuwd formuleren van het beleidsplan, een dynamisch document vormgeven, een beleidsplan dat gedurende het jaar ‘ter sprake’ zal komen en niet slechts als een verplicht kerkelijk stuk wordt opgesteld.


Wat is onze visie?

Een aansprekende visie is een voornaam, misschien wel het voornaamste uitgangspunt van een beleidsplan. In een visie klinkt (globaal) door wat je ten diepste beweegt en welke richting je op wilt gaan. Een visie zou eigenlijk in een korte formulering – het liefste op de achterkant van een postzegel – opgeschreven moeten worden. Die visie moet dan ook steeds terugkeren in je doen en laten als kerkgemeenschap.

Nu is het formuleren van een visie nog niet zo eenvoudig. Je kunt er antwoord op

krijgen door vragen te stellen als: wat willen we eigenlijk als gemeente? Wat beweegt ons? Wie of wat inspireert en draagt ons? Waar gaan we voor?

Uit een gesprek binnen de kerkenraad –  rondom de vraag ‘waar droom je van als je aan de Gorechtkerk denkt?’ – kwam naar voren, dat we graag een open, zorgzame en gastvrije gemeente willen zijn, die een gelovig perspectief wil bieden aan een veelkleurige gemeenschap van mensen, in verbondenheid met de wereld om ons heen.

In het licht van deze reacties is ons voorstel, om de komende jaren onze kerkgemeenschap te presenteren onder deze slogan, De Gorechtkerk, geloven met perspectief. Dat perspectief willen we laten zien in wat we gelovig uitdragen, in onze activiteiten voor diverse leeftijdscategorieën, in onze betrokkenheid op elkaar en op de (wereld)samenleving.

Juist omdat we het belangrijk vinden om het beleidsplan op verschillende momenten ‘ter sprake’ te brengen, willen we ook onze gemeente blijvend de vraag voorleggen: Waar zie jij perspectief? Waarin ben jij goed? Welke bijdrage kun jij leveren? Wat is nodig om jou betrokken te houden?


Onze bron

Onze visie, ‘De Gorechtkerk, geloven met perspectief’ zouden we niet zo kunnen formuleren, als deze niet was ingebed in wat ons gelovig ten diepste bezighoudt.

Wij zijn ons bewust, dat we als gemeente zijn geraakt door het goede nieuws aangaande Jezus van Nazareth, de Levende in ons midden, en geroepen zijn om in onze context, in deze wereld en binnen onze mogelijkheden, gemeente van Jezus te zijn, betrokken op God, elkaar en de samenleving.

We geloven met perspectief, omdat we als kerkgemeenschap een hoopvolle, zorgzame en gastvrije gemeente willen zijn, die ondanks een complexe wereld en een geseculariseerde samenleving, perspectief ziet vanwege haar goede boodschap en onze betrokken aanwezigheid bij de mensen dichtbij en veraf.

In het vorige beleidsplan is dat ‘geraakt en geroepen zijn’ inhoudsvol en veelbetekenend omschreven als:

Vertrouwen dat God naar ons omziet en de wereld niet aan zijn lot  overlaat. Jezus volgen en de hoop niet opgeven dat het anders kan, beter kan. Als geïnspireerde mensen op weg gaan naar God en naar elkaar.

 

Geloven met perspectief en perspectief op geloven

We noemen ons beleidsplan ‘geloven met perspectief’, maar zijn ons bewust dat onze gemeente ook een veelkleurig perspectief op geloven kent. Zo werd in het vorige beleidsplan aangegeven dat er enerzijds leden zijn, die zich thuis voelen bij een meer klassiek-gereformeerde verwoording van de geloofstraditie, terwijl er anderzijds ook leden die zich beter herkennen in een open-oecumenische profilering van wat de kerk heeft overgeleverd. Natuurlijk zijn daarin meer nuanceringen aan te brengen, omdat mensen, de eeuwen door en ook vandaag de dag, nu eenmaal heel verschillend reageren op de heel makende boodschap van Jezus van Nazareth.

We willen deze diversiteit niet zien als een probleem, maar als een uitdaging om met elkaar het gesprek aan te gaan, in wat ons betrokken houdt bij onze gemeente en vooral wat ons persoonlijk raakt in het geloofsverhaal van het evangelie. We erkennen dat de traditie van de kerk ons veel heeft geschonken om te overwegen – daar liggen onze wortels, daar komen we vandaan – en we ons tegelijk geroepen weten om dat wat overgeleverd is, telkens bij de tijd te brengen zodat het gesprek tussen de generaties en mensen met verschillend geloofsperspectief gaande blijft.

 

Context waarin we leven

Een kerk is geen stormvrije zone binnen de samenleving. Integendeel, een kerkelijke gemeenschap is onderdeel van de samenleving, sterker nog, ze wordt bevolkt door mensen die volop deel uitmaken van die samenleving.

Het ontwikkelen van beleid, zonder rekenschap te geven van de tijd en samenleving waarin we leven kunnen we ons niet goed (meer) voorstellen. Natuurlijk hebben wij een visie en een boodschap – ‘geloven met perspectief’ –  maar die willen we graag communiceren met mensen van vandaag, die op hun eigen wijze in het leven staan en bij de kerk betrokken willen zijn.

In wat voor samenleving bevindt zich de gemeente van vandaag?

Volgens wijlen dr. Jan Hendriks (voormalig docent gemeenteopbouw aan de VU te Amsterdam) die in zijn boek ‘Verlangen en vertrouwen’ verschillende maatschappelijke trends weergeeft, leven we in een ‘age of reconstruction’. We zijn als samenleving in een permanente staat van verandering terechtgekomen, een samenleving die enorm dynamisch is geworden, ongekende technische mogelijkheden kent en verbonden is geraakt met heel de wereld (mondialisering).

Mensen zijn ook binnen enkele decennia anders gaan geloven – van kennis naar beleving, van zeker weten naar zoekend geloven – en geven heel verschillend vorm aan hun betrokkenheid bij de kerk. Niet alleen is de inhoud van het geloof veranderd, velen, ook binnen de kerk, weten niet goed meer wat ze onder God moeten verstaan.

Desondanks zijn religie en spiritualiteit niet uit onze samenleving verdwenen, er is nog steeds een ‘markt’ voor, en de groeiende aanwezigheid van de Islam zorgt juist ook voor meer religie in het publieke domein.

Toch moeten we vaststellen dat mensen de antwoorden voor hun geloof- en zingevingsvragen niet automatisch meer binnen de kerk zoeken. Een vanzelfsprekende en levenslange betrokkenheid bij de kerk is stilaan gewijzigd in een meer flexibele en incidentele betrokkenheid, die zich in veel gevallen meer richt op de kleine(re) groep dan op de grote gemeenschap.

Deze veranderingen, die in betrekkelijk korte tijd hebben plaats gevonden, en daarover valt natuurlijk, ook maatschappelijk en politiek, nog veel meer te zeggen, hebben hun weerslag in de plaatselijke gemeente laten zien. Mensen zijn niet meer, minder of anders kerkelijk betrokken.

De uitdaging voor een beleidsplan is hoe we als gemeente op deze ontwikkelingen zullen reageren. Wij vinden het daarom belangrijk om met onze gemeenteleden, vooral ook de jongere generaties, in gesprek te blijven wat hen (gelovig) bezielt en bezighoudt. Hoe leven zij, waar ligt hun perspectief, waar zien zij mogelijkheden, wat kunnen wij als kerkgemeenschap betekenen?

 

Kerk 2025

Een andere context, die we hier ook kort aan de orde willen stellen, is de nota Kerk 2025, waarmee de landelijke PKN haar gedachten voor een toekomstbestendige kerk uit de doeken doet. Daarin wordt veel beschreven – we vinden het een bijzonder lezenswaardig document, waarnaar we graag verwijzen – maar een belangrijke, wellicht het belangrijkste uitgangspunt uit dit document, is het verlangen dat we als kerkelijke gemeente terug zullen keren naar de kern van de zaak, ‘back to basics’.

In deze Engelse term wordt tot uitdrukking gebracht, dat we een gemeente, een kerk zullen zijn, waar we ons ten eerste en ten diepste bezighouden met de bezinnende vragen rondom het evangelie van Jezus van Nazareth, en minder prioriteit geven aan besturen en vergaderen, hoe belangrijk ook in een gemeente.

De kerk van de toekomst moet herkenbaar zijn aan haar levende spiritualiteit en aandacht voor de kern, de geloofs- en zingevingsvragen. Daarin schuilt ook haar uitstraling en kracht, voor mensen binnen en buiten haar gemeenschap.

 

Waarderende gemeenteopbouw

Waar een probleem opduikt, ook binnen de kerkelijke gemeente, willen we deze graag in kaart brengen en met een oplossing komen. Wij kennen doorgaans de problemen in de kerk. Afnemend ledenaantal, financiële tekorten. Hoe lossen we het op? ‘Problem solving’ begint vaak met een negatief uitgangspunt, ‘hoe krijgen we de jongeren terug in de kerk?’, en wil toewerken naar herstel van de oude situatie.

Tegenwoordig wordt een andere werkwijze in de gemeente voorgesteld, namelijk die van de waarderende gemeenteopbouw. Kijk in deze tijd eens vanuit een ander perspectief naar jouw kerkgemeenschap. Krijg oog voor alles wat mooi, goed en waardevol is en bouw dat samen met elkaar verder uit. De start van vernieuwing in de gemeente ligt niet bij wat er niet is, de tekorten en de problemen, maar bij het waardevolle dat er wel is.

Niet: ‘Wat mis ik in de kerkdienst?’, maar: ‘Wanneer zei u: ik was blij dat ik aanwezig was?’

Niet: ‘Waarom komen er weinig jongeren in de kerk’, maar: ‘Wanneer heb je als je

jongere (of met elkaar) het gevoel gehad: als dat kerk is dan wil ik er wel bij horen’.

Niet: ‘Wat zijn de knelpunten in onze samenwerking als kerkenraad?’, maar ‘Wanneer hebben we een goede samenwerking ervaren?’

Niet: het thema ‘kerkverlating’, maar ‘Wat in de kerk geeft mij inspiratie en energie?’

Vaak werkt deze manier van werken zeer inspirerend. Wat moeilijk gaat of wordt gemist, is niet ons uitgangspunt, maar wat goed gaat, waar we plezier aan beleven, wat uitstraling heeft. Geloven met perspectief is geloven in mogelijkheden, kansen, in onze ‘toppers’ van gemeentezijn, niet in wat sleets is, moeizaam gaat, tijd rooft, mensen demotiveert.

In onze benadering van het beleidsplan willen we dus ‘geloven met perspectief’ inzetten met deze vragen: wat gaat goed? Wat doe je met plezier? Wat geeft energie? Hoe kunnen we inspirerende taken creëren voor mensen?

Want wie wil er nu lid zijn van een gemeente waar een kommer en kwel stemming heerst?

 

Waar zien we perspectief?

Als we, wat boven in korte schetsen beschreven staat, mee willen nemen in het formuleren van beleid dan zien we perspectief in de volgende beleidspunten:

  1. Mensen geloven terdege, maar anders dan jaren geleden, meer veelvormig, minder dogmatisch, belevingsgerichter. Ook blijft het verlangen naar spiritualiteit in een gefragmenteerde en geseculariseerde samenleving onverminderd groot.

Beleidspunt: we blijven streven naar diversiteit in kerkdiensten waar gemeenteleden op verschillende wijze aangesproken kunnen worden, verdiepende gesprekskringen, avonden met aansprekende levensthema’s, het creëren van plekken waar je het heilige kunt ervaren binnen en buiten de kerkmuren.

  1. Zware kerkverbanden nemen af, betrokkenheid veranderd.

Beleidspunt: we willen onderzoeken of er behoefte bestaat om naast de grote gemeenschapsverbanden, kleine gemeentegroepen op basis van straat/wijk /leeftijd te creëren, waar in beperkt verband kan worden gegeten, gedeeld, geloofd.

  1. Langdurig lidmaatschap en vanzelfsprekende aanwezigheid verandert in een meer flexibel en incidentele betrokkenheid.

Beleidspunt: we willen zorgen voor activiteiten die meer kortdurend, incidenteel, maar tegelijk wel inspirerend en betekenisvol zijn.

  1. Waar zijn we heel goed in?

Beleidspunt: we willen onze toppers er meer uitlichten, mensen meer gericht vragen wat hen inspireert, energie en moed geeft en daar werk van maken. Dat kan door middel van een enquête of door een gesprek aan de koffietafel te organiseren.

  1. Zichtbaarheid van onze gemeente en onze visie ‘Geloven met perspectief’ vergroot de mogelijkheid dat gasten eens binnenlopen.

Beleidspunt: we willen meer werk maken van onze PR via de website en Facebook en gaan onderzoeken of we in overleg ons gezamenlijke kerkblad nog aansprekender kunnen maken en vernieuwen of zelfs digitaliseren. Ook willen we onderzoeken of we buiten de kerkelijke berichtgeving via huis aan huisbladen onze activiteiten beter in beeld kunnen brengen.

  1. Gastvrijheid.

Beleidspunt: We zoeken gastheren/dames om mensen welkom te heten en zorgen voor een aansprekende folder om die aan mensen mee te kunnen geven.

  1. Zoek bondgenoten om je perspectief te vergroten en te verbreden, want wat je samen doet voelt goed en wordt door meer mensen gezien en gedragen.

Beleidspunt: we onderzoeken de mogelijkheid om in samenwerking met de Dorpskerk meer gezamenlijke diensten verspreid over het jaar te organiseren, vorming en toerusting in samenspraak met de Dorpskerk (en mogelijk andere kerken) te ontwikkelen, samenwerking met andere kerken in de regio te stimuleren.

  1. De samenleving is doorlopend in beweging.

Beleidspunt: we willen geregeld peilen wat er leeft bij gemeenteleden. Waarover wil men geïnformeerd worden, waar liggen verlangens, welke onderwerpen moeten op tafel komen? We kunnen daarvoor onder meer een ideeënbus in de kerk plaatsen.

  1. Flexibele en incidentele betrokkenheid in een relatief grote gemeente vraagt om verbindende momenten met het geheel.

Beleidspunt: we willen actief zoeken naar een aantal evenementen gedurende het jaar waarin alle groepen samenkomen. We denken daarbij aan een gemeentedag of maaltijd door heel het kerkgebouw.

  1. Met een knipoog: laat elke groep binnen de gemeente elke bijeenkomst of vergadering beginnen met het vertellen aan elkaar wat je perspectief heeft gegeven in de afgelopen periode. Dat zorgt voor het toenemen van vertrouwen. Daarmee sluiten we tegelijk aan bij Kerk 2025, waarin we ons primair zullen bezighouden met de kern – wat bezielt ons? – en niet eerst met besturen, hoe belangrijk ook.
terug