dinsdag 28 november 2023

Landbouw, politiek en de kerk

Momenteel is het thema ‘Landbouw’ weer helemaal actueel. Discussies over boer en politiek (en kerk) zijn in de provincie Groningen niet nieuw. In de lezing die kerkhistoricus dr. Gert van Klinken houdt gaat het over een predikant met grote belangstelling voor de landbouw, – ds. Jacobus Uilkens (1772 –  1825). Hij werd beïnvloed door J.F. Martinet (1729 -1795) en diens Catechismus der natuur. Met de filosoof Leibniz beschouwt Martinet de schepping die we ons ons heen zien als de beste van alle mogelijke denkbare werelden. Dat blijkt vooral daaruit  dat Gods goede schepping bij deugdelijk beheer in staat is om tegelijkertijd zoveel verschillende wezens te voeden.
Belangrijk voor Uilkens was ook het aan Martinet ontleende inzicht dat geen enkele vorm van leven er is voor niets. Als medewerker van de Schepper kan de mens ertoe bijdragen dat de natuur weer iets laat zien van hoe het vóór de zondeval allemaal was bedoeld: als plek van leven voor velen, waar zelfs bloemen en bijen samenwerken tot beider nut.
Predikant-landbouwer Uilkens zag dat vooral  in de bebouwde en optimaal productieve natuur. Van goed verzorgde akkers en weilanden kon hij intens genieten. Daarbij speelde de overweging mee dat een groeiende bevolking alleen door moderne landbouw adequaat kan worden gevoed.