Vanuit Eelderwolde Vanuit Eelderwolde
Weg van de snelweg

Tijdens onze vakantie, gaande langs de Duitse snelwegen, kwamen we verschillende keren de zogeheten ‘Autobahnkirche’ of snelwegkerk tegen. Een Autobahnkirche is een kleine, vaak modern uitgevoerde kerk of kapel bij een parkeerplaats of Raststätte. De eerste snelwegkerk werd geopend in 1958 in Landkreis Augsburg langs de A8 bij Adelsried. Volgens een oud artikel uit Trouw, dat ik nog had bewaard, bezochten in 2012 meer dan een miljoen mensen deze rustplaatsen voor de ziel! Een bijzonder fenomeen, mag je toch wel stellen, in een tijd waarin het einde van de ontkerkelijking nog niet in zicht is. Niettemin is de belangstelling voor de snelwegkerk zo groot, dat er in de nabije toekomst nog meer langs het zwarte asfalt zullen verrijzen. Er zijn er nu ruim 40 in heel Duitsland en er is zelfs een heuse webpagina, www.autobahnkirche.de, waarop je verdere informatie kunt vinden.
De gebruikers van de Autobahnkirchen ervaren het als buitengewoon waardevol om even stil te houden wanneer ze onderweg zijn van de ene drukke bezigheid naar de andere. Ze ontsteken een kaars, houden een meditatief moment, komen geestelijk op adem. Soms is er een predikant aanwezig, maar de gebruikers van de Autobahnkirche vinden het geen probleem als dat niet het geval is. Men komt vooral voor de stilte, de rust, een gewijd moment in een hectisch bestaan. ‘Reisende können wieder zu sich finden - Sinne und Seele Ruhe tanken’, zo vermeldt de website.
Ik vermoed dat de thematiek wel herkenbaar is. Het dagelijks bestaan lijkt soms op een snelweg waarop ieder voortraast van bezigheid naar bezigheid, de actualiteit ons overspoelt, de social media niet ophouden met berichten. ‘Overal haast en verkeer dat geen richting heeft, wolken lawaai als een vuur dat geen warmte geeft’ zingt Huub Oosterhuis in Gezang 490 van het ‘oude’ liedboek. Soms bespeur ik om me heen een zucht van vermoeidheid om alles wat na de vakantie weer opgestart en gedaan moet worden. De activiteiten rijgen zich weer aaneen op de werkplek, in de scholen, bij de verenigingen en ook in de kerken. In deze hectiek, waaraan men net een paar vakantieweken heeft kunnen ontsnappen, is er het verlangen naar momenten van innerlijke stilte en gewijde aandacht. Waar het leven hard voortgaat als de bolides op de Duitse snelwegen merk je hoe de enkele mens op zoek is naar een adempauze voor de ziel.
Een kerk biedt kennelijk in al haar eenvoud zo’n stilteplaats, waar je even geestelijk kunt parkeren. Er hoeft niet altijd zoveel gezegd en gedaan te worden, als je maar mag toekomen aan jezelf en je verlangen naar vrede. In de stilte – daar waar het razen en rennen even ophouden ons leven te bepalen – kan ook zomaar God gevonden worden. In het schijnsel van een brandende kaars, in de gewijde ruimte naast de (snel)weg, in de rust, in het denken aan een ander die jou nodig heeft, in een woord ter overdenking, kan de Eeuwige zich barmhartig tonen.
In een nieuw seizoen dat voor ons ligt raakt dit onderwerp mij ook persoonlijk. Waar blijf ik als mens in de drukte van alledag? Hoe kan ik staande blijven bij alle pijnlijke actualiteit – Corona, Afghanistan, het verdriet dichtbij – die soms zo kan neerdrukken en verontrusten? Hoe leren we in onze kerken temidden van een veelheid aan vergaderen en bezigheden nog te verlangen naar de stilte en het vragen naar God? Blijft er naast het besturen voldoende tijd over voor het bezinnen? Ik zie uit naar een spirituele kerkgemeenschap waar mensen langs de snelweg van het leven plaatsen van rust en diepgang zullen vinden. Om daarna weer hoopvol aanwezig te zijn in een wereld aan actualiteit en drukte.

 
Tenslotte
In een mooi boekje over Taizé, het oecumenische klooster in het Franse Bourgondië, werd ik getroffen door het volgende gebed. Ik geef het graag mee om te dicht bij u/je te houden, te bidden en te bewaren.
 
God van alle liefde,
U hield van ieder van ons en zocht ons,
al voordat wij van U hielden.
En wij zijn vervuld van verwondering te ontdekken,
dat U naar ieder mens kijkt
met een oneindige tederheid
en diepe ontroering.
 
Allen hartelijk gegroet,
ds. Ybo Buurma
 
 
Vanuit Haren Vanuit Haren
Bij de dienst
Op zondag 26 september nemen wij afscheid van enkele ambtsdragers en wordt een nieuwe ambtsdrager bevestigd. De lezingen die zondag zijn Numeri 11: 24-29 en Marcus 9: 38-50. Het zijn verhalen waarin ruim gedacht wordt. Zo zegt Jezus: ‘Wie niet tegen ons is, is voor ons.’ Op deze manier daagt hij ons uit om ook ruim te denken.
 
Tot slot
Het is het bijzondere van de natuur dat soms de seizoenen door elkaar heen kunnen lopen. Pas was het zomers warm en toch nemen sommige struiken als herfstkleuren aan. Het bood de kans om van de temperatuur en van de kleuren te genieten.
 
Hartelijke groet,
Michiel Pronk