Gereformeerde Kerk Haren-Onnen

Oekraïners in Haren, een update. Oekraïners in Haren, een update. Jan Berenst Bijna meteen na de gedenkwaardige 24^e februari van dit jaar, toen de Russische legers het noorden, het zuiden en het oosten van de Oekraïne binnenvielen, is er ook een vluchtelingenstroom op gang gekomen. Vooral naar Polen, zoals we in de journaals zagen, maar na een aantal dagen ook naar andere landen in Europa. Begin maart waren de eerste vluchtelingen ook in Groningen en Haren gearriveerd. In Haren stond het Nescio-hotel leeg, nadat het COA daar de asielzoekers uit AZC’s met een coronabesmetting had opgevangen. Het hotel was inmiddels al voor een groot deel gestript, omdat het zou worden afgebroken. Dat is toen gestopt en de gemeente Groningen heeft het beschikbaar gesteld voor Oekraïense vluchtelingen. Na een paar weken waren er ruim 160 vluchtelingen, vooral vrouwen en kinderen, opgevangen. Een groot deel van hen is Russisch sprekend en komt uit het oosten of uit de omgeving van Odessa. Omdat op Europees niveau is afgesproken dat Oekraïense vluchtelingen geen asielzoekers zijn, maar mensen die na aanmelding bij de gemeente, meteen een vluchtelingenstatus krijgen en dus ook een verblijfsvergunning (voorlopig voor een jaar), is niet het COA maar de gemeente verantwoordelijk voor de opvang. In het geval van het Nescio gaf dat de nodige onduidelijkheden, omdat het COA eerst nog de huurder was. Dat betekende dat er door de gemeente in eerste instantie eigenlijk niks gebeurde, behalve zorg voor een onderkomen en aanvoer van etenswaren. Omdat veel mensen in de omgeving wel wilden ondersteunen, is er spontaan een groep vrijwilligers ontstaan. Die hebben – in overleg met de bewoners- gezorgd voor aanvullende kleding, voor grote aantallen fietsen en kinderfietsen, voor speelgoed, voor sportactiviteiten, voor laptops en voor een cursus Nederlands. Er kon in het Nescio niet gekookt worden; men heeft zich daar dus maandenlang met magnetronmaaltijden moeten voeden. Vanuit de vrijwilligersgroep is er wel regelmatig aan de bel getrokken dat er de voorzieningen in het Nescio ondermaats waren. Er kon bijvoorbeeld ook niet gewassen worden in het Nescio: wasmachines ontbraken en konden ook niet geleverd worden. Daarom werden er connecties gelegd tussen families in het Nescio en bewoners in Haren, waar men dan de was kon doen. Sinds kort zijn er nu 2 wasmachines in het Nescio . Begin april zijn er 2 locatie-managers aangesteld door de gemeente. Die doen hun best om de voorzieningen te verbeteren. Het heeft echter nog tot half mei geduurd voordat de keukenvoorziening beschikbaar was in het oude restaurantgebouw. Daar is nu ook de oude restaurantzaal weer (bijna) gebruiksklaar, zodat mensen, als ze dat willen, gezamenlijk kunnen eten of andere gezamenlijke activiteiten kunnen laten plaatsvinden; er komen ook ruimtes waar kleine kinderen kunnen worden opgevangen en anderen kunnen knutselen etc. Ondertussen werden er door de vrijwilligers samen met de bewoners allerlei andere activiteiten ondernomen: er werd een sportmiddag georganiseerd en een 70-tal vrijkaarten en busvervoer naar het Bevrijdingsfestival in Groningen (waar ook een bekende Oekraïense band optrad), er werd een inzamelingsmarkt op het Raadhuisplein georganiseerd voor spullen waar in de Oekraïne op dit moment behoefte aan is en die vanuit Hoogezand naar de Oekraïne worden gebracht. De Nesciobewoners verwenden daarbij de langslopende (of spullen brengende) mensen met zelf gemaakte/ gebakken lekkernijen (bereid bij vrijwilligers thuis of in de keuken van Ons Centrum). Verder zijn er ook mensen begeleid bij het zoeken naar werk, er werd muziekonderwijs geregeld en er werd een gezamenlijk fietstocht naar de Appelbergen ondernomen en een avond in de grote zaal in Erasmusheem georganiseerd om gezamenlijk naar het Songfestival te kijken. Die avond viel door de stroomstoring – een hack, vanuit Rusland volgens de Oekraïners- deels in het water (het donker). Ook toen bleek echter hun veerkracht: op een telefoontje werd het optreden van ‘hun’ groep toch nog beluisterd, of beter gezegd, meegezongen. En daarna zette men gezamenlijk en soms aangemoedigd door één van hen, een operazangeres uit Kharkov, in het donker volksliederen in op prachtige melodieën, die iedereen (jong en oud) bleek te kunnen meezingen. Ook wat betreft het onderwijs voor de vele kinderen speelt de vrijwilligersgroep een rol. Dat onderwijs wordt -als het goed is- door de gemeente georganiseerd. Voor basisschoolkinderen hebben m.n. de Brinkschool en de Borg zich verantwoordelijk gesteld: kleuters zijn gewoon in de kleuterklassen opgenomen, en voor de oudere kinderen zijn er klassen o.a. in enkele zaaltjes van De Ontmoetingskerk gemaakt. Voor de oudere leerlingen was er tot de meivakantie niets geregeld. Gelukkig hadden enkele docenten van het Praedinius Gymnasium, waaronder met name de lerares Russisch, al het initiatief genomen om voor die groep leerlingen in de opvanglocaties in Selwerd en de Woonschepenhaven op de dinsdagmiddagen een aantal sociale activiteiten te organiseren, samen met leerlingen van het Praedinius. Omdat een deel van die leerlingen Russisch (en een enkeling zelfs Oekraïens) spreekt, ging dat goed. Hierop kon de groep van 12- 18 uit het Nescio dus aansluiten, en kregen ze (ook via app-groepjes) wat verbinding met Nederlandse leeftijdgenoten. Maar in overleg met de betreffende docenten, bleek er gedurende 3 middagen ook een lokaal beschikbaar met laptops voor de leerlingen. Daar konden ze werken met hun eigen Oekraïense schoolboeken, op hun eigen niveau en in de vakken die ze geacht werden af te ronden dit schooljaar: De Oekraïense regering heeft namelijk alle standaardschoolboeken (maar ook voorleesboeken voor peuters en kleuters) gedigitaliseerd en – heel makkelijk vindbaar- op het web gezet! Ook voor het basisonderwijs. Dat is een fantastische actie van die regering, omdat leerlingen -als alles goed gaat en ze over een laptop kunnen beschikken in een goede wifi-omgeving- zo relatief weinig achterstand in hun ontwikkeling zouden hoeven op te lopen. Natuurlijk kunnen de soms traumatische ervaringen wel roet in het eten gooien, maar het blijkt dat veel leerlingen het heel fijn vinden om met dat Oekraïense lesmateriaal aan de slag te gaan, alsof alles normaal is… Met een groep leerlingen, een vrijwilliger en één of meerdere Oekraïens of Russisch sprekende (en lezende!) volwassenen, wordt dus vanaf het P+R busstation afgereisd naar het Schuitendiep. Vandaar wordt naar het Praedinius gewandeld, waar ook altijd de lerares Russisch is die hen verwelkomt! Vanaf de meivakantie heeft de ISK (internationale schakelklassen) de officiële verantwoordelijkheid voor het onderwijs aan de 12+ leerlingen. Het is helaas tot nu toe echter zeer moeizaam is om met de verantwoordelijken in de gemeente overleg te organiseren om samenhang te organiseren tussen het onderwijs op ISK en Praedinius. Er zijn inmiddels al zo’n 70 vrijwilligers in Haren die als betrokken ‘buren’ hand- en spandiensten verrichten om het leven van de vluchtelingen in ons dorp te ondersteunen of om hen zich hier een beetje thuis te laten voelen. Het stemt mij hoopvol voor de toekomst, te zien wat er allemaal gebeurt en hoeveel mensen wat willen doen. Want al die mensen hebben vaak ook nog een heel netwerk van waaruit ze opereren. En naar ik regelmatig hoor, zouden nog veel meer mensen wat willen doen. Daaronder ook de DIRA van de PKN-kerken. Dat betekent dat er gelukkig een groot draagvlak is in Haren voor de opvang van deze vluchtelingen. We hopen binnenkort een website – voor Nescio-bewoners, vrijwilligers en anderen in Haren- de lucht in te laten gaan (gemaakt door een van de bewoners) waarop dan ook te zien zal zijn, waar op een bepaald moment concreet behoefte aan is of hoe je zou kunnen bijdragen aan een actie. Voorlopig blijven onze nieuwe buren – naar verwachting – immers noodgedwongen nog wel een tijdje in Haren!
terug